Гарады Беларусі

спіс артыкулаў у праекце Вікімедыя

Гарады́ Белару́сі — катэгорыя найбольш развітых населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь. Многія гарады атрымалі ў спадчыну свой статус яшчэ з савецкага часу.

Гарады ў БССР

Падзел гарадоў на гарады абласнога падпарадкавання і гарады раённага падпарадкавання быў устаноўлены ў 1938 годзе Указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета БССР «Аб класіфікацыі населеных пунктаў Беларускай ССР». У ім жа быў складзены новы спіс з 11 гарадоў абласнога і 24 гарадоў раённага падпарадкавання[1]:

ГорадВобласцьКатэгорыяГорадВобласцьКатэгорыя
1БабруйскМагілёўскаяАбласнога падпарадкавання19ДуброўнаВіцебскаяРаённага падпарадкавання
2БарысаўМінскаяАбласнога падпарадкавання20ЖлобінГомельскаяРаённага падпарадкавання
3ВіцебскВіцебскаяАбласнога падпарадкавання21КалінкавічыПалескаяРаённага падпарадкавання
4ГомельГомельскаяАбласнога падпарадкавання22КлімавічыМагілёўскаяРаённага падпарадкавання
5МінскМінскаяАбласнога падпарадкавання23КасцюковічыМагілёўскаяРаённага падпарадкавання
6МагілёўМагілёўскаяАбласнога падпарадкавання24КрычаўМагілёўскаяРаённага падпарадкавання
7МазырПалескаяАбласнога падпарадкавання25ЛепельВіцебскаяРаённага падпарадкавання
8ОршаВіцебскаяАбласнога падпарадкавання26МсціслаўМагілёўскаяРаённага падпарадкавання
9ПолацкВіцебскаяАбласнога падпарадкавання27АсіповічыМагілёўскаяРаённага падпарадкавання
10РэчыцаГомельскаяАбласнога падпарадкавання28ПетрыкаўПалескаяРаённага падпарадкавання
11СлуцкМінскаяАбласнога падпарадкавання29РагачоўГомельскаяРаённага падпарадкавання
12БыхаўМагілёўскаяРаённага падпарадкавання30СянноВіцебскаяРаённага падпарадкавання
13ВеткаГомельскаяРаённага падпарадкавання31Старыя ДарогіМінскаяРаённага падпарадкавання
14ГоркіМагілёўскаяРаённага падпарадкавання32ЧавусыМагілёўскаяРаённага падпарадкавання
15ГарадокВіцебскаяРаённага падпарадкавання33ЧэрвеньМінскаяРаённага падпарадкавання
16ДзяржынскМінскаяРаённага падпарадкавання34ЧэрыкаўМагілёўскаяРаённага падпарадкавання
17ДобрушГомельскаяРаённага падпарадкавання35ШклоўМагілёўскаяРаённага падпарадкавання
18ДрысаВіцебскаяРаённага падпарадкавання

1939 — у выніку падзелу Міжваеннай Польшчы паміж Трэцім Рэйхам і СССР, тэрыторыі ўсходняй часткі Польшчы, у якіх пражывалі пераважна беларусы (таксама вядомая як Заходняя Беларусь), адышлі да Савецкага Саюза[2]. У БССР былі ўтвораны 5 новых абласцей: Баранавіцкая з цэнтрам у горадзе Баранавічы, Беластоцкая з цэнтрам у горадзе Беластоку, Брэсцкая з цэнтрам у горадзе Брэсце, Вілейская з цэнтрам у Вілейцы, а таксама Пінская з цэнтрам у горадзе Пінску[3]. Вільня ж і прылеглыя тэрыторыі, якія таксама адышлі Савецкаму Саюзу, былі аддадзены Літве ў выніку савецка-літоўскага дагавора ад 10 кастрычніка 1939 года аб узаемадапамозе яшчэ да афіцыйнага ўключэння Заходняй Беларусі ў склад БССР[4].

1940 — стары падзел абласцей, утвораных на тэрыторыі Заходняй Беларусі, на паветы быў скасаваны і ўстаноўлены падзел на больш дробныя раёны. Найбольш буйныя заходнебеларускія паселішчы афіцыйна атрымалі статусы гарадоў[5]:

3 жніўня Літва стала часткай СССР, частка тэрыторый БССР (Свянцянскі раён з цэнтрам у Свянцянах[5], частка тэрыторый некаторых іншых раёнаў Вілейскай і Беластоцкай абласцей) была аддадзена Літве[6][7].

1944Маладзечна аднесены да катэгорыі гарадоў абласнога падпарадкавання[8] і стаў новым цэнтрам Вілейскай вобласці, якая была перайменавана ў Маладзечанскую[9]. Таксама ў гэты год былі створаныя новыя Бабруйская, Гродзенская і Полацкая вобласці[10].

1945 — пасёлак Прапойск ператвораны ў горад Слаўгарад[11][12]; у выніку савецка-польскага дагавора ад 16 жніўня Беласток і прылеглыя тэрыторыі (з гарадамі Аўгустаў, Бельск, Граева, Замбраў, Кольна, Лапы, Ломжа, Сакулка, Цеханавец, Гайнаўка, Сямятычы) адышлі зноў да Польшчы. Беларуска-польская мяжа стала праходзіць амаль па лініі Керзона, устаноўленай яшчэ ў 1919 годзе[13].

1946Мінск аднесены да катэгорыі гарадоў рэспубліканскага падпарадкавання[14].

1955Талачын[15], Масты[16] і Мар'іна Горка ператвораныя ў гарады раённага падпарадкавання[17].

1961 — гарадскі пасёлак Шацілкі быў аднесены да катэгорыі гарадоў раённага падпарадкавання і перайменаваны ў Светлагорск[18].

1962Шчучын аднесены да катэгорыі гарадоў раённага падпарадкавання[19].

1963Кобрын, Лунінец, Лепель, Добруш, Жлобін, Калінкавічы, Светлагорск, Ваўкавыск, Навагрудак, Слонім, Крычаў, Асіповічы[20], Жодзіна, Салігорск[21] і Наваполацк[22] ператвораныя ў гарады абласнога падпарадкавання.

1966Івацэвічы[23] і Чашнікі[24] аднесены да катэгорыі гарадоў раённага падпарадкавання.

1967Драгічын[25] і Хойнікі[26] ператвораныя ў гарады раённага падпарадкавання.

1968Беразіно, Любань і Смалявічы ператвораныя ў гарады раённага падпарадкавання[27].

1970Новалукомль[28], Белаазёрск[29], Жабінка і Маларыта[30] ператвораныя ў гарады раённага падпарадкавання.

1971Іванава[31], Ельск[32], Нароўля, Чачэрск[33], Жыткавічы, Васілевічы[34] і Буда-Кашалёва[35] ператвораныя ў гарады раённага падпарадкавання.

1972Барань[36] і Мёры[37] ператвораныя ў гарады раённага падпарадкавання.

1973Ганцавічы ператвораны ў горад раённага падпарадкавання[38].

1974Рагачоў аднесены да катэгорыі гарадоў абласнога падпарадкавання[39]; пасёлак Скідзель атрымаў статус горада[40].

1982Горкі і Дзяржынск аднесены да катэгорыі гарадоў абласнога падпарадкавання[41].

1983Камянец аднесены да катэгорыі гарадоў раённага падпарадкавання[42].

1984Капыль аднесены да катэгорыі гарадоў раённага падпарадкавання[43].

1985Заслаўе аднесены да катэгорыі гарадоў раённага падпарадкавання[44].

1987Заслаўе аднесены да катэгорыі гарадоў абласнога падпарадкавання[45].

1990Дзятлава[46] і Бярозаўка[47] аднесены да катэгорыі гарадоў раённага падпарадкавання.

1991Крупкі аднесены да катэгорыі гарадоў раённага падпарадкавання[48].

Гарады ў Рэспубліцы Беларусь

У Рэспубліцы Беларусь крытэрыі аднясення населеных пунктаў да катэгорый устаноўлены Законам Рэспублікі Беларусь ад 5 мая 1998 г. № 154—З «Аб адміністрацыйна-тэрытарыяльным дзяленні і парадку вырашэння пытанняў адміністрацыйна-тэрытарыяльнага ўладкавання Рэспублікі Беларусь». Згодна з артыкулам 8 гэтага закона, гарады дзеляцца на наступныя падкатэгорыі[49]:

  • горад Мінск — сталіца Рэспублікі Беларусь;
  • гарады абласнога падпарадкавання — найбольш буйныя населеныя пункты (з колькасцю насельніцтва не менш за 50 тысяч чалавек), якія з'яўляюцца адміністрацыйнымі і буйнымі эканамічнымі і культурнымі цэнтрамі з развітой вытворчай і сацыяльнай інфраструктурай;
  • гарады раённага падпарадкавання — населеныя пункты з колькасцю насельніцтва не менш за 6 тысяч чалавек, якія маюць прамысловыя прадпрыемствы, сетку ўстаноў сацыяльна-культурнага і бытавога прызначэння, з перспектывамі далейшага развіцця і росту колькасці насельніцтва.

Паколькі катэгорыя гарадоў раённага падпарадкавання — катэгорыя самых маленькіх гарадоў, то парогавая колькасць насельніцтва для горада ў Рэспубліцы Беларусь — 6 тысяч чалавек. Але некаторыя гарады (Тураў, Высокае, Васілевічы, Дзісна, Косава) не адпавядаюць гэтаму крытэрыю.

Гарады могуць быць як тэрытарыяльнымі, так і адміністрацыйна-тэрытарыяльнымі адзінкамі. Калі горад з'яўляецца адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкай, то ў ім ствараюцца свае органы мясцовага кіравання (мясцовыя выканаўчыя камітэты) і самакіравання (мясцовыя Саветы дэпутатаў)[49]. Мінск і гарады абласнога падпарадкавання з'яўляюцца адміністрацыйна-тэрытарыяльнымі адзінкамі. Мінскі гарадскі выканаўчы камітэт належыць узроўню абласных выканаўчых камітэтаў, а выканаўчыя камітэты гарадоў абласнога падпарадкавання — базаваму (нароўні з выканаўчымі камітэтамі раёнаў). Гарады раённага падпарадкавання могуць быць як адміністрацыйна-тэрытарыяльнымі, так і тэрытарыяльнымі адзінкамі[49]. Калі горад раённага падпарадкавання з'яўляецца адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкай, то яго выканаўчы камітэт належыць першаснаму ўзроўню (нароўні з сельскімі і пасялковымі выканаўчымі камітэтамі)[50].

Узроўні гарадскіх Саветаў дэпутатаў (першасны, базавы, абласны) тыя ж, толькі Мінскі гарадскі Савет валодае правамі не толькі абласнога, але і базавага Савета[50].

Некаторыя, асабліва вялікія гарады (Мінск, астатнія 5 абласных цэнтраў, а таксама Бабруйск), дзеляцца на гарадскія раёны (артыкул 3 Закона № 154-З[49]). У іх ствараюцца мясцовыя адміністрацыі, якія з'яўляюцца органамі мясцовага кіравання (артыкул 11 Закона № 617-XII[50]). Мясцовыя адміністрацыі падкантрольныя ў сваёй дзейнасці гарадскім выканаўчым камітэтам і гарадскім Саветам дэпутатаў.

На 1 студзеня 1992 года ў Рэспубліцы Беларусь налічваліся 102 гарады, з якіх 1 горад рэспубліканскага падпарадкавання (Мінск), 36 гарадоў абласнога падпарадкавання і астатнія раённага. Але пачынаючы з 1995 года ў адміністрацыйна-тэрытарыяльным падзеле рэспублікі пачалі адбывацца істотныя змены: з мэтай больш эфектыўнага дзяржаўнага кіравання тэрыторыямі былі аб'яднаны выканкамы многіх гарадоў раённага падпарадкавання, якія з'яўляліся раённымі цэнтрамі, і аднайменных раёнаў. Таксама гэта закранула і гарады абласнога падпарадкавання[51].

Перайшло з абласнога ў раённае падпарадкаванне 26 гарадоў:

У гэты ж час 13 пасёлкаў гарадскога тыпу атрымалі статус гарадоў:

На цяперашні час у Беларусі 115 населеных пунктаў маюць статус гарадоў, з іх:

  • 11 гарадоў рэспубліканскага і абласнога падпарадкавання;
  • 104 гарады раённага падпарадкавання.

Карта размяшчэння гарадоў Беларусі

Гарады з насельніцтвам:

 — 1 000 000 і больш  — ад 20 000 да 49 999
 — ад 500 000 да 999 999  — ад 10 000 да 19 999
 — ад 200 000 да 499 999  — ад 5 000 да 9 999
  — ад 100 000 да 199 999 — ад 2 000 да 4 999
  — ад 50 000 да 99 999 — 1 999 і менш

Зялёным колерам пазначаны гарады, насельніцтва якіх павялічваецца, чырвоным — змяншаецца.

 
Гарады Беларусі

Колькасць гарадоў і іх жыхароў

На 14 кастрычніка 2009 года (перапіс насельніцтва) ў Беларусі налічвалася 112 гарадоў, сярод якіх 1 горад рэспубліканскага падпарадкавання, 12 — абласнога і 99 — раённага[72], у тым ліку:

НасельніцтваПаселішчаўПаселішчаў
у працэнтах
ЖыхароўЖыхароў
у працэнтах
1 000 000 і больш&&&&&&&&&&&&&&01.&&&&&010,89 %&&&&&&&&01836808.&&&&&01 836 80827,38 %
ад 200 000 да 499 999&&&&&&&&&&&&&&06.&&&&&065,36 %&&&&&&&&02041255.&&&&&02 041 25530,43 %
ад 100 000 да 199 999&&&&&&&&&&&&&&06.&&&&&065,36 %&&&&&&&&&0774290.&&&&&0774 29011,54 %
ад 50 000 да 99 999&&&&&&&&&&&&&010.&&&&&0108,93 %&&&&&&&&&0757522.&&&&&0757 52211,29 %
ад 20 000 да 49 999&&&&&&&&&&&&&015.&&&&&01513,39 %&&&&&&&&&0472730.&&&&&0472 7307,05 %
ад 10 000 да 19 999&&&&&&&&&&&&&044.&&&&&04439,29 %&&&&&&&&&0604226.&&&&&0604 2269,01 %
ад 5 000 да 9 999&&&&&&&&&&&&&026.&&&&&02623,21 %&&&&&&&&&0210829.&&&&&0210 8293,14 %
ад 2 000 да 4 999&&&&&&&&&&&&&&03.&&&&&032,68 %&&&&&&&&&&&08919.&&&&&08 9190,13 %
1 999 і менш&&&&&&&&&&&&&&01.&&&&&010,89 %&&&&&&&&&&&01973.&&&&&01 9730,03 %
Сума&&&&&&&&&&&&0112.&&&&&0112100,00 %&&&&&&&&06708552.&&&&&06 708 552100,00 %

На 1 студзеня 2017 было ўжо 113 гарадоў, у тым ліку 1 горад рэспубліканскага падпарадкавання, 10 — абласнога і 102 — раённага[73].

З 18 студзеня 2017 года маюць статус гарадоў раённага падпарадкавання таксама Бялынічы і Круглае[71].

Спіс гарадоў Беларусі

Назвы лацініцай у спісе прыводзяцца адпаведна з афіцыйнымі правіламі транслітарацыі[74][75].

Гарады Беларусі

ГербНазваКолішнія назвыДата заснавання (альбо дата першай згадкі)Дата набыцця статусу горадаРаёнВобласцьКолькасць жыхароў (перапіс, 2009)Колькасць жыхароў (ацэнка, 2017)Змена (2017 да 2009)
 АсиповичыАсіпо́вічы
трансліт.: Asipovičy
руск.: Осиповичи
18721935[53]АсиповицкиАсіповіцкі
(цэнтр раёна)
Магілёўская&&&&&&&&&&032543.&&&&&032 543&&&&&&&&&&031298.&&&&&031 298−3,83 %
 Астраве́ц
трансліт.: Astraviec
руск.: Островец
14682012[70]Астравецкі
(цэнтр раёна)
Гродзенская&&&&&&&&&&&08285.&&&&&08 285&&&&&&&&&&010253.&&&&&010 253+23,75 %
 Ашмя́ны
трансліт.: Ašmiany
руск.: Ошмяны
1341[5]Ашмянскі
(цэнтр раёна)
Гродзенская&&&&&&&&&&014813.&&&&&014 813&&&&&&&&&&016684.&&&&&016 684+12,63 %
 Бабру́йск
трансліт.: Babrujsk
руск.: Бобруйск
Бабрусек, Бабруеск, Баброўск13871795[1]Бабруйскгорад Бабруйск
(цэнтр Бабруйскага раёна)
Магілёўская&&&&&&&&&0215092.&&&&&0215 092&&&&&&&&&0217940.&&&&&0217 940+1,32 %
 Бара́навічы
трансліт.: Baranavičy
руск.: Барановичи
Баранавічы-Развадава18711919[76]Баранавичыгорад Баранавічы
(цэнтр Баранавіцкага раёна)
Брэсцкая&&&&&&&&&0168240.&&&&&0168 240&&&&&&&&&0179439.&&&&&0179 439+6,66 %
 Бара́нь
трансліт.: Barań
руск.: Барань
Старая Барань15981972[36]Аршанскі (з 2013);
горад Орша (да 2013)
Віцебская&&&&&&&&&&011662.&&&&&011 662&&&&&&&&&&011221.&&&&&011 221−3,78 %
 Бары́саў
трансліт.: Barysaŭ
руск.: Борисов
1102да 1563[58]Барысаўскі
(цэнтр раёна)
Мінская&&&&&&&&&0147381.&&&&&0147 381&&&&&&&&&0143287.&&&&&0143 287−2,78 %
 Бе́лаазё́рск
трансліт.: Bielaaziorsk
руск.: Белоозёрск
Ніўка, Бярозаўскі19581970[29]БярозаўскіБрэсцкая&&&&&&&&&&012519.&&&&&012 519&&&&&&&&&&012421.&&&&&012 421−0,78 %
 Беразіно́
трансліт.: Bierazino
руск.: Березино
Беразень, Беразень-Ігуменская15011968[27]Бярэзінскі
(цэнтр раёна)
Мінская&&&&&&&&&&012020.&&&&&012 020&&&&&&&&&&011698.&&&&&011 698−2,68 %
 Бра́слаў
трансліт.: Braslaŭ
руск.: Браслав
Брачыслаўль, Браслаўль, Браслаўль-Завельскі10651500[77]Браслаўскі
(цэнтр раёна)
Віцебская&&&&&&&&&&&09516.&&&&&09 516&&&&&&&&&&&09817.&&&&&09 817+3,16 %
 Брэст
трансліт.: Brest
руск.: Брест
Берасце, Брест-Литовск, Брест-над-Бугом1019[76]Брэстгорад Брэст
(цэнтр Брэсцкага раёна)
Брэсцкая
(цэнтр вобласці)
&&&&&&&&&0309764.&&&&&0309 764&&&&&&&&&0343985.&&&&&0343 985+11,05 %
 Бу́да-Кашалё́ва
трансліт.: Buda-Kašaliova
руск.: Буда-Кошелёво
Буда18241971[35]Буда-
Кашалёўскі

(цэнтр раёна)
Гомельская&&&&&&&&&&&09016.&&&&&09 016&&&&&&&&&&&08460.&&&&&08 460−6,17 %
 Бы́хаў
трансліт.: Bychaŭ
руск.: Быхов
1430[1]Быхаўскі
(цэнтр раёна)
Магілёўская&&&&&&&&&&017031.&&&&&017 031&&&&&&&&&&017082.&&&&&017 082+0,30 %
 Бялы́нічы
трансліт.: Bialyničy
руск.: Белыничи
16 стагоддзе2017[71]Бялыніцкі
(цэнтр раёна)
Магілёўская&&&&&&&&&&010688.&&&&&010 688&&&&&&&&&&010035.&&&&&010 035−6,11 %
 Бяро́за
трансліт.: Biaroza
руск.: Берёза
Бяроза-Картуска1477[5]Бярозаўскі
(цэнтр раёна)
Брэсцкая&&&&&&&&&&029357.&&&&&029 357&&&&&&&&&&029451.&&&&&029 451+0,32 %
 Бяро́заўка
трансліт.: Biarozaŭka
руск.: Берёзовка
1819 стагоддзе1990[47]ЛидскиЛідскіГродзенская&&&&&&&&&&010835.&&&&&010 835&&&&&&&&&&010393.&&&&&010 393−4,08 %
 Вало́жын
трансліт.: Valožyn
руск.: Воложин
1314 стагоддзе1929[5]Валожынскі
(цэнтр раёна)
Мінская&&&&&&&&&&010558.&&&&&010 558&&&&&&&&&&010276.&&&&&010 276−2,67 %
 Васіле́вічы
трансліт.: Vasilievičy
руск.: Василевичи
16 стагоддзе1971[34]РэчыцкіГомельская&&&&&&&&&&&03923.&&&&&03 923&&&&&&&&&&&03349.&&&&&03 349−14,63 %
 ВаукавыскВаўкавы́ск
трансліт.: Vaŭkavysk
руск.: Волковыск
Ваўкавысек, Ваўкавыйск1005[53]ВаукавыскиВаўкавыскі
(цэнтр раёна)
Гродзенская&&&&&&&&&&044167.&&&&&044 167&&&&&&&&&&044188.&&&&&044 188+0,05 %
 Верхнядзві́нск
трансліт.: Vierchniadzvinsk
руск.: Верхнедвинск
Дрысь, Дрыса, Дрыза13861777[1]Верхнядзвінскі
(цэнтр раёна)
Віцебская&&&&&&&&&&&07360.&&&&&07 360&&&&&&&&&&&07320.&&&&&07 320−0,54 %
 Ве́тка
трансліт.: Vietka
руск.: Ветка
16851925[1]Веткаўскі
(цэнтр раёна)
Гомельская&&&&&&&&&&&07927.&&&&&07 927&&&&&&&&&&&08394.&&&&&08 394+5,89 %
 ВилейкаВіле́йка
трансліт.: Viliejka
руск.: Вилейка
Велейскае, Велейка, Вілія, Вілья1460[53]Вілейскі
(цэнтр раёна)
Мінская&&&&&&&&&&026836.&&&&&026 836&&&&&&&&&&026751.&&&&&026 751−0,32 %
 ВицебскВі́цебск
трансліт.: Viciebsk
руск.: Витебск
Віцепск, Відбеск, Відзебск, Віцепеск, Віцьбеск, Віцэнбеке974[1]Вицебскгорад Віцебск
(цэнтр Віцебскага раёна)
Віцебская
(цэнтр вобласці)
&&&&&&&&&0347928.&&&&&0347 928&&&&&&&&&0369933.&&&&&0369 933+6,32 %
 Высо́кае
трансліт.: Vysokaje
руск.: Высокое
Высокі Горад, Высока-Літоўск1314 стагоддзе1921[5]КамянецкіБрэсцкая&&&&&&&&&&&05376.&&&&&05 376&&&&&&&&&&&05113.&&&&&05 113−4,89 %
 Га́нцавічы
трансліт.: Hancavičy
руск.: Ганцевичи
18981973[38]Ганцавіцкі
(цэнтр раёна)
Брэсцкая&&&&&&&&&&013894.&&&&&013 894&&&&&&&&&&013925.&&&&&013 925+0,22 %
 Гарадо́к
трансліт.: Haradok
руск.: Городок
1213 стагоддзе1777[1]Гарадоцкі
(цэнтр раёна)
Віцебская&&&&&&&&&&012968.&&&&&012 968&&&&&&&&&&012193.&&&&&012 193−5,98 %
 Глыбо́кае
трансліт.: Hlybokaje
руск.: Глубокое
14141940[5]Глыбоцкі
(цэнтр раёна)
Віцебская&&&&&&&&&&018082.&&&&&018 082&&&&&&&&&&019038.&&&&&019 038+5,29 %
 Го́мель
трансліт.: Homieĺ
руск.: Гомель
Гомій, Гомей, Гомін, Гом, Гомье, Хемль11421852Гомельгорад Гомель
(цэнтр Гомельскага раёна)
Гомельская
(цэнтр вобласці)
&&&&&&&&&0482652.&&&&&0482 652&&&&&&&&&0535229.&&&&&0535 229+10,89 %
 Го́ркі
трансліт.: Horki
руск.: Горки
Горы-Горкі15441862[53]Горацкі
(цэнтр раёна)
Магілёўская&&&&&&&&&&032777.&&&&&032 777&&&&&&&&&&034553.&&&&&034 553+5,42 %
 Гро́дна
трансліт.: Hrodna
руск.: Гродно
Гародзен, Гародна, Гародня1127Гроднагорад Гродна
(цэнтр Гродзенскага раёна)
Гродзенская
(цэнтр вобласці)
&&&&&&&&&0327540.&&&&&0327 540&&&&&&&&&0368710.&&&&&0368 710+12,57 %
 Давы́д-Гарадо́к
трансліт.: Davyd-Haradok
руск.: Давид-Городок
11271940[5]СтолінскіБрэсцкая&&&&&&&&&&&06573.&&&&&06 573&&&&&&&&&&&05892.&&&&&05 892−10,36 %
 ДзиснаДзісна́
трансліт.: Dzisna
руск.: Дисна
Копец-гарадок14611569[5]МерскиМёрскіВіцебская&&&&&&&&&&&01973.&&&&&01 973&&&&&&&&&&&01500.&&&&&01 500−23,97 %
 Дзяржы́нск
трансліт.: Dziaržynsk
руск.: Дзержинск
Койданава, Крутагор’е1011 стагоддзе1932[52]Дзяржынскі
(цэнтр раёна)
Мінская&&&&&&&&&&025164.&&&&&025 164&&&&&&&&&&027441.&&&&&027 441+9,05 %
 Дзя́тлава
трансліт.: Dziatlava
руск.: Дятлово
Здзецел, Здзецель, Здзенцел, Здзенцель, Здзенчаль, Зецель, Зецеля, Зецял, Дзенцёл, Дзенцёлкі, Дзенцел, Зетел, Здечало14981990[46]Дзятлаўскі
(цэнтр раёна)
Гродзенская&&&&&&&&&&&07853.&&&&&07 853&&&&&&&&&&&07631.&&&&&07 631−2,83 %
 До́бруш
трансліт.: Dobruš
руск.: Добруш
13351927[52]Добрушскі
(цэнтр раёна)
Гомельская&&&&&&&&&&018330.&&&&&018 330&&&&&&&&&&018760.&&&&&018 760+2,35 %
 До́кшыцы
трансліт.: Dokšycy
руск.: Докшицы
14071940[5]Докшыцкі
(цэнтр раёна)
Віцебская&&&&&&&&&&&06628.&&&&&06 628&&&&&&&&&&&06827.&&&&&06 827+3,00 %
 Драгі́чын
трансліт.: Drahičyn
руск.: Дрогичин
Давечаровічы, Дарагічын, Драгічын-Палескі14521967[25]Драгічынскі
(цэнтр раёна)
Брэсцкая&&&&&&&&&&014744.&&&&&014 744&&&&&&&&&&014976.&&&&&014 976+1,57 %
 Дубро́ўна
трансліт.: Dubroŭna
руск.: Дубровно
17731925[1]Дубровенскі
(цэнтр раёна)
Віцебская&&&&&&&&&&&08041.&&&&&08 041&&&&&&&&&&&07122.&&&&&07 122−11,43 %
 Ельск
трансліт.: Jeĺsk
руск.: Ельск
Каралін16 стагоддзе1971[32]Ельскі
(цэнтр раёна)
Гомельская&&&&&&&&&&&09725.&&&&&09 725&&&&&&&&&&&09084.&&&&&09 084−6,59 %
 Жа́бінка
трансліт.: Žabinka
руск.: Жабинка
18711970[30]Жабінкаўскі
(цэнтр раёна)
Брэсцкая&&&&&&&&&&013084.&&&&&013 084&&&&&&&&&&013299.&&&&&013 299+1,64 %
 Жло́бін
трансліт.: Žlobin
руск.: Жлобин
Злобін15 стагоддзе1925[54]Жлобінскі
(цэнтр раёна)
Гомельская&&&&&&&&&&075866.&&&&&075 866&&&&&&&&&&076068.&&&&&076 068+0,27 %
 Жо́дзіна
трансліт.: Žodzina
руск.: Жодино
Багуслаў Поле, Жодзінская Слабада16431963[21]Жодзинагорад ЖодзінаМінская&&&&&&&&&&061724.&&&&&061 724&&&&&&&&&&064303.&&&&&064 303+4,18 %
 Жы́ткавічы
трансліт.: Žytkavičy
руск.: Житковичи
Жыдкавічы15001971[34]Жыткавіцкі
(цэнтр раёна)
Гомельская&&&&&&&&&&015893.&&&&&015 893&&&&&&&&&&016019.&&&&&016 019+0,79 %
 Засла́ўе
трансліт.: Zaslaŭje
руск.: Заславль
Ізяслаўль, Іжаслаўль, Жаслаўль, Заслаў9851985[59]МинскиМінскіМінская&&&&&&&&&&014202.&&&&&014 202&&&&&&&&&&015419.&&&&&015 419+8,57 %
 ИванаваІва́нава
трансліт.: Ivanava
руск.: Иваново
Порхава, Янава, Янаў-Палескі, Янаў14231971[31]ИванаускиІванаўскі
(цэнтр раёна)
Брэсцкая&&&&&&&&&&016086.&&&&&016 086&&&&&&&&&&016465.&&&&&016 465+2,36 %
 ИвацэвичыІвацэ́вічы
трансліт.: Ivacevičy
руск.: Ивацевичи
Івачэвічы16541966[23]ИвацэвицкиІвацэвіцкі
(цэнтр раёна)
Брэсцкая&&&&&&&&&&022958.&&&&&022 958&&&&&&&&&&023440.&&&&&023 440+2,10 %
 ИуеІ́ўе
трансліт.: Iŭje
руск.: Ивье
Івь14442000[65]ИуеускиІўеўскі
(цэнтр раёна)
Гродзенская&&&&&&&&&&&08174.&&&&&08 174&&&&&&&&&&&07630.&&&&&07 630−6,66 %
 Калі́нкавічы
трансліт.: Kalinkavičy
руск.: Калинковичи
Каленкавічы15601925[53]Калінкавіцкі
(цэнтр раёна)
Гомельская&&&&&&&&&&038381.&&&&&038 381&&&&&&&&&&040315.&&&&&040 315+5,04 %
 Ка́менец
трансліт.: Kamieniec
руск.: Каменец
Каменец, Камянец-Літоўскі12761983[42]Камянецкі
(цэнтр раёна)
Брэсцкая&&&&&&&&&&&08447.&&&&&08 447&&&&&&&&&&&08401.&&&&&08 401−0,54 %
 Капы́ль
трансліт.: Kapyĺ
руск.: Копыль
12741984[43]Капыльскі
(цэнтр раёна)
Мінская&&&&&&&&&&&09938.&&&&&09 938&&&&&&&&&&&09526.&&&&&09 526−4,15 %
 Касцюко́вічы
трансліт.: Kasciukovičy
руск.: Костюковичи
Касцюкова1516 стагоддзе1938[1]Касцюковіцкі
(цэнтр раёна)
Магілёўская&&&&&&&&&&015993.&&&&&015 993&&&&&&&&&&015855.&&&&&015 855−0,86 %
 КираускКі́раўск
трансліт.: Kiraŭsk
руск.: Кировск
Старцы1819 стагоддзе2001[67]КираускиКіраўскі
(цэнтр раёна)
Магілёўская&&&&&&&&&&&08756.&&&&&08 756&&&&&&&&&&&08767.&&&&&08 767+0,13 %
 Клецк
трансліт.: Klieck
руск.: Клецк
Клечаск11271940[5]Клецкі
(цэнтр раёна)
Мінская&&&&&&&&&&010761.&&&&&010 761&&&&&&&&&&011348.&&&&&011 348+5,45 %
 КлимавичыКлі́мавічы
трансліт.: Klimavičy
руск.: Климовичи
15811777[1]КлимавицкиКлімавіцкі
(цэнтр раёна)
Магілёўская&&&&&&&&&&017064.&&&&&017 064&&&&&&&&&&016346.&&&&&016 346−4,21 %
 КличауКлі́чаў
трансліт.: Kličaŭ
руск.: Кличев
Клічава15922000[66]КличаускиКлічаўскі
(цэнтр раёна)
Магілёўская&&&&&&&&&&&07521.&&&&&07 521&&&&&&&&&&&07457.&&&&&07 457−0,85 %
 Ко́брын
трансліт.: Kobryn
руск.: Кобрин
Кобрынь12871801[54]Кобрынскі
(цэнтр раёна)
Брэсцкая&&&&&&&&&&051166.&&&&&051 166&&&&&&&&&&052964.&&&&&052 964+3,51 %
 Ко́сава
трансліт.: Kosava
руск.: Коссово
Ко́саў14941921[5]ИвацэвицкиІвацэвіцкіБрэсцкая&&&&&&&&&&&02029.&&&&&02 029&&&&&&&&&&&01844.&&&&&01 844−9,12 %
 Кру́глае
трансліт.: Kruhlaje
руск.: Круглое
16 стагоддзе2017[71]Круглянскі
(цэнтр раёна)
Магілёўская&&&&&&&&&&&07529.&&&&&07 529&&&&&&&&&&&07617.&&&&&07 617+1,17 %
 Кру́пкі
трансліт.: Krupki
руск.: Крупки
15751991[48]Крупскі
(цэнтр раёна)
Мінская&&&&&&&&&&&08675.&&&&&08 675&&&&&&&&&&&08680.&&&&&08 680+0,06 %
 Кры́чаў
трансліт.: Kryčaŭ
руск.: Кричев
Кречут11361931[52]Крычаўскі
(цэнтр раёна)
Магілёўская&&&&&&&&&&027202.&&&&&027 202&&&&&&&&&&026178.&&&&&026 178−3,76 %
 Лаго́йск
трансліт.: Lahojsk
руск.: Логойск
Лагожск, Лагожаск10781998[62]Лагойскі
(цэнтр раёна)
Мінская&&&&&&&&&&010706.&&&&&010 706&&&&&&&&&&012950.&&&&&012 950+20,96 %
 Ле́пель
трансліт.: Liepieĺ
руск.: Лепель
Стары Лепель14391563[56]Лепельскі
(цэнтр раёна)
Віцебская&&&&&&&&&&017280.&&&&&017 280&&&&&&&&&&017822.&&&&&017 822+3,14 %
 ЛидаЛі́да
трансліт.: Lida
руск.: Лида
1323[55]ЛидскиЛідскі
(цэнтр раёна)
Гродзенская&&&&&&&&&&097629.&&&&&097 629&&&&&&&&&0101165.&&&&&0101 165+3,62 %
 Лу́нінец
трансліт.: Luniniec
руск.: Лунинец
Малы Лулін, Лулінец, Луненец, Лунінец Малы14491921[52]Лунінецкі
(цэнтр раёна)
Брэсцкая&&&&&&&&&&023608.&&&&&023 608&&&&&&&&&&024712.&&&&&024 712+4,68 %
 Лю́бань
трансліт.: Liubań
руск.: Любань
15661968[27]Любанскі
(цэнтр раёна)
Мінская&&&&&&&&&&011256.&&&&&011 256&&&&&&&&&&010973.&&&&&010 973−2,51 %
 Ля́хавічы
трансліт.: Liachavičy
руск.: Ляховичи
15721931[5]Ляхавіцкі
(цэнтр раёна)
Брэсцкая&&&&&&&&&&010997.&&&&&010 997&&&&&&&&&&010919.&&&&&010 919−0,71 %
 Магілё́ў
трансліт.: Mahilioŭ
руск.: Могилёв
1267Магилёугорад Магілёў
(цэнтр Магілёўскага раёна)
Магілёўская
(цэнтр вобласці)
&&&&&&&&&0358279.&&&&&0358 279&&&&&&&&&0380440.&&&&&0380 440+6,19 %
 Мазы́р
трансліт.: Mazyr
руск.: Мозырь
Мозр, Мозыр11551577[60][78]Мазырскі
(цэнтр раёна)
Гомельская&&&&&&&&&0108792.&&&&&0108 792&&&&&&&&&0111801.&&&&&0111 801+2,77 %
 Маладзе́чна
трансліт.: Maladziečna
руск.: Молодечно
13881929[57]Маладзечанскі
(цэнтр раёна)
Мінская&&&&&&&&&&094282.&&&&&094 282&&&&&&&&&&095233.&&&&&095 233+1,01 %
 Малары́та
трансліт.: Malaryta
руск.: Малорита
Малая Рыта15661970[30]Маларыцкі
(цэнтр раёна)
Брэсцкая&&&&&&&&&&011751.&&&&&011 751&&&&&&&&&&011891.&&&&&011 891+1,19 %
 Ма́р’іна Го́рка
трансліт.: Marjina Horka
руск.: Марьина Горка
1516 стагоддзе1955[17]Пухавіцкі
(цэнтр раёна)
Мінская&&&&&&&&&&021446.&&&&&021 446&&&&&&&&&&021303.&&&&&021 303−0,67 %
 Масты́
трансліт.: Masty
руск.: Мосты
14861955[16]Мастоўскі
(цэнтр раёна)
Гродзенская&&&&&&&&&&016595.&&&&&016 595&&&&&&&&&&015883.&&&&&015 883−4,29 %
 МерыМё́ры
трансліт.: Miory
руск.: Миоры
Мерэя, Меры, Міры, Мёры15141972[37]МерскиМёрскі
(цэнтр раёна)
Віцебская&&&&&&&&&&&08188.&&&&&08 188&&&&&&&&&&&08001.&&&&&08 001−2,28 %
 МикашэвичыМікашэ́вічы
трансліт.: Mikaševičy
руск.: Микашевичи
17852005[69]ЛунінецкіБрэсцкая&&&&&&&&&&013016.&&&&&013 016&&&&&&&&&&012693.&&&&&012 693−2,48 %
 МинскМінск
трансліт.: Minsk
руск.: Минск
Меньск, Менск, Міньск, Мінск-Літоўскі, Менск-Беларускі1067[14][79]горад Мінск
(цэнтр Мінскага раёна)
Минскгорад Мінск
(цэнтр Мінскай вобласці)
&&&&&&&&01836808.&&&&&01 836 808&&&&&&&&01974819.&&&&&01 974 819+7,51 %
 Мсцісла́ў
трансліт.: Mscislaŭ
руск.: Мстиславль
1135[1]Мсціслаўскі
(цэнтр раёна)
Магілёўская&&&&&&&&&&010804.&&&&&010 804&&&&&&&&&&010370.&&&&&010 370−4,02 %
 Мя́дзел
трансліт.: Miadziel
руск.: Мядель
Медзела, Мяднол, Мядзюль, Мядзела, Мядзіла13241998[63]Мядзельскі
(цэнтр раёна)
Мінская&&&&&&&&&&&07065.&&&&&07 065&&&&&&&&&&&06949.&&&&&06 949−1,64 %
 Навагру́дак
трансліт.: Navahrudak
руск.: Новогрудок
Навагорад, Наўгарадок, Новы Гарадок, Наваградак1044[52]Навагрудскі
(цэнтр раёна)
Гродзенская&&&&&&&&&&029336.&&&&&029 336&&&&&&&&&&029459.&&&&&029 459+0,42 %
 Навапо́лацк
трансліт.: Navapolack
руск.: Новополоцк
Піянерскі, Полацкі19581963[22]Наваполацкгорад НаваполацкВіцебская&&&&&&&&&&098138.&&&&&098 138&&&&&&&&&0102288.&&&&&0102 288+4,23 %
 Наро́ўля
трансліт.: Naroŭlia
руск.: Наровля
14061971[33]Нараўлянскі
(цэнтр раёна)
Гомельская&&&&&&&&&&&08110.&&&&&08 110&&&&&&&&&&&07910.&&&&&07 910−2,47 %
 Но́валуко́мль
трансліт.: Novalukomĺ
руск.: Новолукомль
Лукомль, Новалукомаль19641970[28]ЧашніцкіВіцебская&&&&&&&&&&013945.&&&&&013 945&&&&&&&&&&013072.&&&&&013 072−6,26 %
 Нясві́ж
трансліт.: Niasviž
руск.: Несвиж
12231796[5]Нясвіжскі
(цэнтр раёна)
Мінская&&&&&&&&&&014033.&&&&&014 033&&&&&&&&&&015557.&&&&&015 557+10,86 %
 О́рша
трансліт.: Orša
руск.: Орша
Рша1067[61]Аршанскі (з 2013);
горад Орша (да 2013)
(цэнтр раёна)
Віцебская&&&&&&&&&0117225.&&&&&0117 225&&&&&&&&&0115938.&&&&&0115 938−1,10 %
 Паста́вы
трансліт.: Pastavy
руск.: Поставы
Пасаднік14091791[5]Пастаўскі
(цэнтр раёна)
Віцебская&&&&&&&&&&019815.&&&&&019 815&&&&&&&&&&019882.&&&&&019 882+0,34 %
 Пе́трыкаў
трансліт.: Pietrykaŭ
руск.: Петриков
15231925[1]Петрыкаўскі
(цэнтр раёна)
Гомельская&&&&&&&&&&010591.&&&&&010 591&&&&&&&&&&010076.&&&&&010 076−4,86 %
 ПинскПінск
трансліт.: Pinsk
руск.: Пинск
Піньск, Пінеск1097[76]Пинскгорад Пінск
(цэнтр Пінскага раёна)
Брэсцкая&&&&&&&&&0130355.&&&&&0130 355&&&&&&&&&0138202.&&&&&0138 202+6,02 %
 По́лацк
трансліт.: Polack
руск.: Полоцк
Полацеск, Полацьск, Плоцеке, Полцесьюбарг862[61]Полацкі (з 2013);
горад Полацк (да 2013)
(цэнтр раёна)
Віцебская&&&&&&&&&&082547.&&&&&082 547&&&&&&&&&&085012.&&&&&085 012+2,99 %
 Пружа́ны
трансліт.: Pružany
руск.: Пружаны
Дабучын14871589[5]ПружанскіБрэсцкая&&&&&&&&&&019032.&&&&&019 032&&&&&&&&&&018515.&&&&&018 515−2,72 %
 Рагачо́ў
трансліт.: Rahačoŭ
руск.: Рогачёв
11421772[53]Рагачоўскі
(цэнтр раёна)
Гомельская&&&&&&&&&&033702.&&&&&033 702&&&&&&&&&&034825.&&&&&034 825+3,33 %
 Рэ́чыца
трансліт.: Rečyca
руск.: Речица
12131566[54]Рэчыцкі
(цэнтр раёна)
Гомельская&&&&&&&&&&064731.&&&&&064 731&&&&&&&&&&066009.&&&&&066 009+1,97 %
 Саліго́рск
трансліт.: Salihorsk
руск.: Солигорск
Новастаробінск19591963[58]Салігорскі
(цэнтр раёна)
Мінская&&&&&&&&&0102297.&&&&&0102 297&&&&&&&&&0106839.&&&&&0106 839+4,44 %
 Светлаго́рск
трансліт.: Svietlahorsk
руск.: Светлогорск
Шацілінскі Востраў, Шацілавічы, Шацілкі15601961[54]Светлагорскі
(цэнтр раёна)
Гомельская&&&&&&&&&&069995.&&&&&069 995&&&&&&&&&&068550.&&&&&068 550−2,06 %
 Сві́слач
трансліт.: Svislač
руск.: Свислочь
12562000[66]СвислацкиСвіслацкі
(цэнтр раёна)
Гродзенская&&&&&&&&&&&06886.&&&&&06 886&&&&&&&&&&&06481.&&&&&06 481−5,88 %
 Скі́дзель
трансліт.: Skidzieĺ
руск.: Скидель
Скідаль15081974[40]ГродзенскіГродзенская&&&&&&&&&&010869.&&&&&010 869&&&&&&&&&&010709.&&&&&010 709−1,47 %
 Сла́ўгарад
трансліт.: Slaŭharad
руск.: Славгород
Прупой, Прапошаск, Прапойск11361945[11][12]Слаўгарадскі
(цэнтр раёна)
Магілёўская&&&&&&&&&&&07992.&&&&&07 992&&&&&&&&&&&07750.&&&&&07 750−3,03 %
 Сло́нім
трансліт.: Slonim
руск.: Слоним
Услонім, Вслонім1252[54]Слонімскі
(цэнтр раёна)
Гродзенская&&&&&&&&&&048970.&&&&&048 970&&&&&&&&&&049513.&&&&&049 513+1,11 %
 Слуцк
трансліт.: Sluck
руск.: Слуцк
Случаск, Слуцак1116[56]Слуцкі
(цэнтр раёна)
Мінская&&&&&&&&&&061444.&&&&&061 444&&&&&&&&&&062147.&&&&&062 147+1,14 %
 Смаляві́чы
трансліт.: Smaliavičy
руск.: Смолевичи
Смальневічы14481968[27]Смалявіцкі
(цэнтр раёна)
Мінская&&&&&&&&&&015092.&&&&&015 092&&&&&&&&&&016643.&&&&&016 643+10,28 %
 Смарго́нь
трансліт.: Smarhoń
руск.: Сморгонь
Смургоні, Смаргоні15031940[5]Смаргонскі
(цэнтр раёна)
Гродзенская&&&&&&&&&&036283.&&&&&036 283&&&&&&&&&&037386.&&&&&037 386+3,04 %
 Стары́я Даро́гі
трансліт.: Staryja Darohi
руск.: Старые Дороги
Дарогі15241938[1]Старадарожскі
(цэнтр раёна)
Мінская&&&&&&&&&&011036.&&&&&011 036&&&&&&&&&&010468.&&&&&010 468−5,15 %
 Сто́лін
трансліт.: Stolin
руск.: Столин
15551921[5]Столінскі
(цэнтр раёна)
Брэсцкая&&&&&&&&&&012462.&&&&&012 462&&&&&&&&&&013269.&&&&&013 269+6,48 %
 СтоубцыСто́ўбцы
трансліт.: Stoŭbcy
руск.: Столбцы
1593[80]да 1729[5]СтаубцоускиСтаўбцоўскі
(цэнтр раёна)
Мінская&&&&&&&&&&015367.&&&&&015 367&&&&&&&&&&016858.&&&&&016 858+9,70 %
 Сянно́
трансліт.: Sianno
руск.: Сенно
Сенна, Сеннае14421772[1]Сенненскі
(цэнтр раёна)
Віцебская&&&&&&&&&&&08007.&&&&&08 007&&&&&&&&&&&07238.&&&&&07 238−9,60 %
 Талачы́н
трансліт.: Talačyn
руск.: Толочин
14331955[15]Талачынскі
(цэнтр раёна)
Віцебская&&&&&&&&&&010155.&&&&&010 155&&&&&&&&&&&09744.&&&&&09 744−4,05 %
 Ту́раў
трансліт.: Turaŭ
руск.: Туров
09802004[68]ЖыткавіцкіГомельская&&&&&&&&&&&02967.&&&&&02 967&&&&&&&&&&&02770.&&&&&02 770−6,64 %
 Узда́
трансліт.: Uzda
руск.: Узда
14501999[64]Уздзенскі
(цэнтр раёна)
Мінская&&&&&&&&&&&09684.&&&&&09 684&&&&&&&&&&010090.&&&&&010 090+4,19 %
 Фа́ніпаль
трансліт.: Fanipaĺ
руск.: Фаниполь
18561999[64]ДзяржынскіМінская&&&&&&&&&&012718.&&&&&012 718&&&&&&&&&&015922.&&&&&015 922+25,19 %
 Хо́йнікі
трансліт.: Chojniki
руск.: Хойники
Хвойнічкі, Хвайнікі15121967[26]Хойніцкі
(цэнтр раёна)
Гомельская&&&&&&&&&&013844.&&&&&013 844&&&&&&&&&&012500.&&&&&012 500−9,71 %
 Ча́вусы
трансліт.: Čavusy
руск.: Чаусы
Чавусавічы1516 стагоддзе1604[1]Чавускі
(цэнтр раёна)
Магілёўская&&&&&&&&&&010692.&&&&&010 692&&&&&&&&&&010525.&&&&&010 525−1,56 %
 Чачэ́рск
трансліт.: Čačersk
руск.: Чечерск
Чычэрск11591971[33]Чачэрскі
(цэнтр раёна)
Гомельская&&&&&&&&&&&07991.&&&&&07 991&&&&&&&&&&&08312.&&&&&08 312+4,02 %
 Ча́шнікі
трансліт.: Čašniki
руск.: Чашники
15041966[24]Чашніцкі
(цэнтр раёна)
Віцебская&&&&&&&&&&&09203.&&&&&09 203&&&&&&&&&&&08752.&&&&&08 752−4,90 %
 Чэ́рвень
трансліт.: Červień
руск.: Червень
Гумен, Ігумен13871795[1]Чэрвеньскі
(цэнтр раёна)
Мінская&&&&&&&&&&010150.&&&&&010 150&&&&&&&&&&&09656.&&&&&09 656−4,87 %
 Чэ́рыкаў
трансліт.: Čerykaŭ
руск.: Чериков
16041678[1]Чэрыкаўскі
(цэнтр раёна)
Магілёўская&&&&&&&&&&&08177.&&&&&08 177&&&&&&&&&&&08165.&&&&&08 165−0,15 %
 Шклоў
трансліт.: Škloŭ
руск.: Шклов
15351762[1]Шклоўскі
(цэнтр раёна)
Магілёўская&&&&&&&&&&016439.&&&&&016 439&&&&&&&&&&016310.&&&&&016 310−0,78 %
 Шчу́чын
трансліт.: Ščučyn
руск.: Щучин
14871962[19]Шчучынскі
(цэнтр раёна)
Гродзенская&&&&&&&&&&015042.&&&&&015 042&&&&&&&&&&015511.&&&&&015 511+3,12 %

Галерэя

Брэсцкая вобласць

Віцебская вобласць

Гомельская вобласць

Гродзенская вобласць

Магілёўская вобласць

Мінская вобласць

Гл. таксама

Зноскі

  1. а б в г д е ё ж з і к л м н о п р с Указ Президиума Верховного Совета БССР от 27 сентября 1938 года «О классификации населённых пунктов Белорусской ССР» (руск.). ru.wikisource.org.
  2. Закон Белорусской ССР от 14 ноября 1939 года «О принятии Западной Белоруссии в состав Белорусской Советской Социалистической Республики» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 1 чэрвеня 2014.
  3. Постановление Президиума Верховного Совета Белорусской ССР «Об образовании Барановичской, Белостокской, Брестской, Вилейской и Пинской областей в составе Белорусской ССР» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 23 жніўня 2011. Праверана 1 чэрвеня 2014.
  4. Договор от 10 октября 1939 года о передаче Литовской Республике города Вильно и Виленской области и о взаимопомощи между Советским Союзом и Литвой (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 1 чэрвеня 2014.
  5. а б в г д е ё ж з і к л м н о п р с т Указ Президиума Верховного Совета БССР от 15 января 1940 года «Об образовании районов в Барановичской, Белостокской, Брестской, Вилейской и Пинской областях Белорусской ССР»(недаступная спасылка). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 27 сакавіка 2022. Праверана 20 кастрычніка 2010.
  6. Закон СССР от 3 августа 1940 года «О принятии Литовской Советской Социалистической Республики в Союз Советских Социалистических Республик»(недаступная спасылка). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 7 студзеня 2014. Праверана 16 кастрычніка 2010.
  7. Указ Президиума Верховного Совета БССР от 25 ноября 1940 года «Об изменении границ отдельных районов Вилейской и Белостокской областей в связи с уточнением границы между Литовской и Белорусской ССР» (руск.)(недаступная спасылка). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 27 сакавіка 2022. Праверана 17 кастрычніка 2010.
  8. Указ Президиума Верховного Совета БССР «О выделении города Молодечно в самостоятельную административно-территориальную единицу областного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  9. Указ Президиума Верховного Совета СССР от 20 сентября 1944 года «О перенесении областного центра Вилейской области Белорусской ССР и переименовании Вилейской области» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 27 сакавіка 2022. Праверана 30 ліпеня 2022.
  10. Указ Президиума Верховного Совета СССР от 20 сентября 1944 года «Об образовании Бобруйской, Гродненской и Полоцкой областей в составе Белорусской ССР» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 1 чэрвеня 2014.
  11. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР от 23 мая 1945 года «О переименовании города Пропойска в город Славгород и Пропойского района в Славгородский район» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 1 кастрычніка 2010.
  12. а б Славгород (город в Могилёвской области) // Большой энциклопедический словарь / Гл. ред. В.П.Шишков. — Москва: НИ «Большая Российская энциклопедия», 1998. — 640 с. — ISBN 5-85270-262-5.
  13. Договор от 16 августа 1945 года между СССР и Польской Республикой о советско-польской государственной границе (руск.)(недаступная спасылка). Levonevsky.org. Архівавана з першакрыніцы 26 ліпеня 2012. Праверана 1 чэрвеня 2014.
  14. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «Об отнесении города Минска к городам республиканского подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  15. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городского посёлка Толочин Толочинского района Витебской области в город районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  16. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городского посёлка Мосты Мостовского района Гродненской области в город районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  17. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городского посёлка Марьина Горка Пуховичского района Минской области в город районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  18. Указ Президиума Верховного Совета БССР от 29 июня 1961 года «О преобразовании городского посёлка Шатилки в город районного подчинения и переименовании Паричского района Гомельской области» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 27 сакавіка 2022. Праверана 28 ліпеня 2021.
  19. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городского посёлка Щучин Щучинского района Гродненской области в город районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  20. Указ Президиума Верховного Совета БССР «Об отнесении ряда городов районного подчинения Белорусской ССР к категории городов областного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 7 студзеня 2014. Праверана 1 чэрвеня 2014.
  21. а б Указ Президиума ВС БССР от 7.03.1963 о преобразовании посёлков городского типа Жодино и Солигорск Минской области в города (руск.)(недаступная спасылка). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 7 студзеня 2014. Праверана 1 чэрвеня 2014.
  22. а б Указ Президиума ВС БССР от 14.12.1963 о преобразовании рабочего посёлка Полоцкий в город и присвоении ему наименование Новополоцк (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 1 чэрвеня 2014.
  23. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «Об отнесении городского посёлка Ивацевичи к категории городов районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  24. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «Об отнесении городского посёлка Чашники к категории городов районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 27 сакавіка 2022. Праверана 30 ліпеня 2022.
  25. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городского посёлка Дрогичинского района Брестской области в город районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  26. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городского посёлка Хойники Хойникского района Гомельской области в город районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  27. а б в г Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городских посёлков Березино, Любань и Смолевичи Минской области в города районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  28. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городского посёлка Новолукомль в город районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  29. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании рабочего посёлка Белоозёрск Берёзовского района в город районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  30. а б в Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городских посёлков Жабинка Жабинковского района и Малорита Малоритского района Брестской области в города районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  31. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городского посёлка Ивановского района Брестской области в город районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  32. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городского посёлка Ельского района Гомельской области в город районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  33. а б в Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городских посёлков Наровлянского района и Чечерск Чечерского района Гомельской области в города районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  34. а б в Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городских посёлков Житковичи Житковичского района и Василевичи Речицкого района Гомельской области в города районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  35. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании городского посёлка Буда-Кошелёво в город районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  36. а б Указ Президиума Верховного Совета БССР «О преобразовании рабочего посёлка Барань Витебской области в город районного подчинения» (руск.). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 28 ліпеня 2021.
  37. а б Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР от 7 января 1972 года «О преобразовании городского поселка Миоры Миорского района Витебской области в город районного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 10 чэрвеня 2019. Праверана 2 верасня 2010.
  38. а б Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР от 6 декабря 1973 года «О преобразовании городского поселка Ганцевичи Ганцевичского района Брестской области в город районного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 8 чэрвеня 2019. Праверана 2 верасня 2010.
  39. Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР от 27 февраля 1974 года «Об отнесении города районного подчинения Рогачёва Гомельской области к категории городов областного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 1 сакавіка 2018. Праверана 2 верасня 2010.
  40. а б Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР от 30 января 1974 года «О преобразовании городского посёлка Скидель Гродненского района Гродненской области в город районного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). ru.wikisource.org. Архівавана з першакрыніцы 27 сакавіка 2022. Праверана 17 кастрычніка 2010.
  41. Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР от 29 октября 1982 года «Об отнесении городов районного подчинения Горки Могилёвской области и Дзержинска Минской области к категории городов областного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 24 чэрвеня 2019. Праверана 2 верасня 2010.
  42. а б Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР от 24 июня 1983 года «Об отнесении городского посёлка Брестской области к категории городов районного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 1 мая 2015. Праверана 2 верасня 2010.
  43. а б Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР от 29 апреля 1984 года «Об отнесении городского посёлка Копыль Минской области к категории городов районного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 11 чэрвеня 2019. Праверана 2 верасня 2010.
  44. Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР от 14 августа 1985 года «Об отнесении городского посёлка Заславль Минского района Минской области к категории городов районного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 12 чэрвеня 2019. Праверана 2 верасня 2010.
  45. Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР от 26 января 1987 года № 1300-XI «Об отнесении города районного подчинения Заславля Минского района Минской области к категории городов областного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 6 жніўня 2014. Праверана 2 верасня 2010.
  46. а б Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР от 21 сентября 1990 года № 276-XII «Об отнесении городского посёлка Дятлово Дятловского района Гродненской области к категории городов районного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 2 верасня 2010.
  47. а б Указ Президиума Верховного Совета Белорусской ССР от 21 сентября 1990 года № 277-XII «Об отнесении городского посёлка Берёзовка Лидского района Гродненской области к категории городов районного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 2 верасня 2010.
  48. а б Указ Президиума Верховного Совета Республики Беларусь от 7 мая 1991 года № 768-XII «Об отнесении городского посёлка Крупки Крупского района Минской области к категории городов районного подчинения»(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 10 чэрвеня 2010.
  49. а б в г Закон Республики Беларусь от 5 мая 1998 года № 154-З «Об административно-территориальном делении и порядке решения вопросов административно-территориального устройства Республики Беларусь»(недаступная спасылка). Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Архівавана з першакрыніцы 22 сакавіка 2021. Праверана 3 чэрвеня 2010.
  50. а б в Закон Республики Беларусь от 20 февраля 1991 года № 617-XII «О местном управлении и самоуправлении». Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Праверана 3 чэрвеня 2010.
  51. Богданович А.В. Административно-территориальное устройство // Современная Беларусь: энциклопедический справочник. Страна. Население. Внутренняя и внешняя политика / Мясникович М.В. и др.. — Минск: Белорусская наука, 2006. — Т. 1. — С. 71—101. — 774 с. — ISBN 985-08-0780-6.
  52. а б в г д е Указ Президента Республики Беларусь от 22 августа 1997 года № 438 «Об объединении районов и городов областного подчинения Республики Беларусь, имеющих общий административный центр» (руск.). Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Праверана 30 верасня 2010.
  53. а б в г д е ё Указ Президента Республики Беларусь от 1 декабря 1998 года № 563 «Об объединении районов и городов областного подчинения Республики Беларусь, имеющих общий административный центр, в одну административно-территориальную единицу» (руск.). Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Праверана 30 верасня 2010.
  54. а б в г д е Указ Президента Республики Беларусь от 4 января 2002 года № 6 «Об объединении районов и городов областного подчинения Республики Беларусь, имеющих общий административный центр» (руск.). Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Праверана 1 кастрычніка 2010.
  55. а б Указ Президента Республики Беларусь от 9 февраля 2004 года № 56 «Об объединении Лидского района и города Лиды в одну административно-территориальную единицу» (руск.). Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Праверана 1 кастрычніка 2010.
  56. а б в Указ Президента Республики Беларусь от 28 марта 2005 года № 156 «Об объединении районов и городов областного подчинения Республики Беларусь, имеющих общий административный центр» (руск.). Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Праверана 30 верасня 2010.
  57. а б Указ Президента Республики Беларусь от 31 мая 2005 года «Об объединении Молодечненского района и города Молодечно в одну административно-территориальную единицу» (руск.). Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Праверана 30 верасня 2010.
  58. а б в Указ Президента Республики Беларусь от 31 июля 2006 года «Об объединении районов и городов областного подчинения Республики Беларусь, имеющих общий административный центр» (руск.). Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Праверана 17 верасня 2010.
  59. а б Решение Минского областного Совета депутатов от 19 октября 2006 года № 249 «Об изменении категории города Заславль» (Национальный реестр правовых актов Республики Беларусь, 2006 год, № 173, 9/5485)
  60. а б Указ Президента Республики Беларусь от 30 августа 2007 года № 396 «Об объединении Мозырского района и города Мозыря в одну административно-территориальную единицу» (руск.). Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Праверана 1 кастрычніка 2010.
  61. а б в Указ Президента Республики Беларусь от 14 января 2013 г. № 27 «Об объединении районов и городов областного подчинения Республики Беларусь, имеющих общий административный центр»
  62. а б Постановление Совета Министров Республики Беларусь от 28 мая 1998 года № 844 «Об отнесении городского посёлка Логойск к категории городов районного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 1 кастрычніка 2010.
  63. а б Постановление Совета Министров Республики Беларусь от 18 ноября 1998 года № 1772 «Об отнесении городского посёлка Мядель к категории городов районного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 1 кастрычніка 2010.
  64. а б в Постановление Совета Министров Республики Беларусь от 10 марта 1999 г. «Об отнесении городских поселков Узда Узденского района и Фаниполь Дзержинского района Минской области к категории городов районного подчинения». Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Праверана 19 мая 2010.(недаступная спасылка)
  65. а б Постановление Совета Министров Республики Беларусь от 12 января 2000 года «Об отнесении городского посёлка Ивье Гродненской области к категории городов районного подчинения». Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Праверана 3 чэрвеня 2010.(недаступная спасылка)
  66. а б в Постановление Совета Министров Республики Беларусь от 11 сентября 2000 года № 1408 «Об отнесении городских посёлков Свислочь и Кличев к категории городов районного подчинения» (руск.)(недаступная спасылка). Bankzakonov.com. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 1 кастрычніка 2010.
  67. а б Постановление Совета Министров Республики Беларусь от 4 июня 2001 г. «Об отнесении городского посёлка Кировск Могилевской области к категории городов районного подчинения». Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Праверана 3 чэрвеня 2010.(недаступная спасылка)
  68. а б Постановление Совета Министров Республики Беларусь от 3 августа 2004 года«Об отнесении г.п. Туров к категории городов районного подчинения». Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Праверана 3 чэрвеня 2010.(недаступная спасылка)
  69. а б Постановление Совета Министров Республики Беларусь от 29 июля 2005 года «Об отнесении рабочего поселка Микашевичи к категории городов районного подчинения». Национальный правовой Интернет-портал Республики Беларусь. Праверана 3 чэрвеня 2010.(недаступная спасылка)
  70. а б Островец стал городом (руск.). Архівавана з першакрыніцы 3 чэрвеня 2012. Праверана 29 сакавіка 2012.
  71. а б в г Пастанова Савета Міністраў Рэспублікі Беларусь ад 17 лістапада 2016 г. № 925 «Об отнесении поселков городского типа Белыничи и Круглое Могилевской области к городам районного подчинения» і рашэнне Магілёўскага абласнога Савета дэпутатаў ад 19 снежня 2016 г. № 24-4 «Об отнесении поселков городского типа Белыничи и Круглое Могилевской области к городам районного подчинения» (увайшло ў сілу 18 студзеня 2017 г.) на Нацыянальным прававым Інтэрнэт-партале Рэспублікі Беларусь (руск.)
  72. Перепись населения Республики Беларусь. Численность населения областей и районов. Брестская область; Витебская область; Гомельская область; Гродненская область; город Минск; Минская область; Могилёвская область. (руск.)
  73. Численность населения на 1 января 2017 г. и среднегодовая численность населения за 2016 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов, поселков городского типа. (руск.)
  74. Постановление Государственного комитета по земельным ресурсам, геодезии и картографии Республики Беларусь от 23 ноября 2000 г. № 15 «Об утверждении Инструкции по транслитерации географических названий Республики Беларусь буквами латинского алфавита». Архівавана 30 чэрвеня 2016. (руск.)
  75. Tenth United Nations Conference on the Standardization of Geographical Names. The Roman alphabet transliteration of Belarusian geographical names. (англ.)
  76. а б в Советы депутатов базового уровня. Брестский областной исполнительный комитет. Архівавана з першакрыніцы 26 жніўня 2011. Праверана 3 чэрвеня 2010.
  77. Браслав // Большой энциклопедический словарь / Гл. ред. В.П.Шишков. — Москва: НИ «Большая Российская энциклопедия», 1998. — 640 с. — ISBN 5-85270-262-5.
  78. Атрымаў Магдэбургскае права. Дакладных звестак пра дату атрымання статусу горада няма.
  79. Гл. артыкул 20 Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь, а таксама артыкул 4 Закона Республики Беларусь от 5 мая 1998 года № 154-З Архівавана 22 сакавіка 2021.
  80. Стоўбцы святкуюць 425-годдзе // Звязда, 27.06.2018 (бел.)

Спасылкі

🔥 Top keywords: Галоўная старонкаКарлес ПучдэмонАдмысловае:RecentChangesАдмысловае:SearchАнгкор-ВатМарыа Дэль МонакаКуфарУладзімір КараткевічВікіпедыя:ФорумСадСтывен СпілбергThe Legend of Zelda: Twilight PrincessЛабараторыя рэактыўнага рухуЭштан КутчэрNGC 2077МарыяПадустПедра АльмадоварАгюст Эрбен1935 год у гісторыі музыкіАндрэй Аляксеевіч ВарабейРыдПячора АрэніДэвід БоўіЯгадаНапрамкавы вугалГаваньВасьміканцовая зоркаStrophanthus hispidusФранц БекенбаўэрРынджаніПарк СтэнліВераНавігацыяСерэна УільямсІтальянская Усходняя АфрыкаБеларусьКасцянкаАдзін домаКваркБарыённы лікАндрэй ВязынскіПлацінаКатаванніМаргрэтэ IIРаманскі стыльДжорджыянКасманаўтМузычны калектыўФутбольнае полеПрацаОрхусЗбіральніцтваЛінія ПікадзіліВіртуальная валютаСантыметрМіліметрМалдоўскі дзяржаўны аграрны ўніверсітэтФедэральны прэзідэнт ГерманііАфраамерыканцыForum HolitoriumСацыялістычная Федэратыўная Рэспубліка ЮгаславіяАляксандр Уладзіміравіч СачыўкаЛітГуба яловаяЗузана ЧапутаваБеларуская моваЖук-аленьНіл Гілевіч.neВікіпедыя:ДаведкаВасіль БыкаўЯкуб КоласOnliner.byБруна ЛёрцэрЯна Міхайлаўна ВагнерПафлагоніяКаралеўства БосніяФранц Антон МаўльберчГеорг ВітыгЦім СкарэнкаМаксім ГарэцкіЯнка КупалаЛюдзі на балоце (раман)Вікіпедыя:СупольнасцьСпіс беларускіх імёнLiquid Trade LtdКамАЗ-43118Вялікае Княства ЛітоўскаеПартал:Актуальныя падзеіФайл:Anémona de mar (Heteractis crispa), parque nacional Ras Muhammad, Egipto, 2022-03-29, DD 43.jpgВікіпедыя:Што такое свабодная энцыклапедыяБахмутВёргльМарыя РадзевічБоб ХоскінсЛарыса ГеніюшСтарабеларуская моваМасавае забойства